Een gebroken of gescheurd bot wordt in de volksmond een breuk genoemd, medici noemen dit een fractuur. Botten zijn erg sterk en kunnen veel opvangen, maar als te teveel (onnatuurlijk) kracht op komt kunnen botten scheuren en/of breken. Indien u een EHBO opleiding volgt leert u omgaan met verschillende breuken en verschijnselen. Hierna kunt u adequaat halen en de inschatting maken of u zelf naar een arts gaat of dat u de hulp nodig heeft van een ambulance. In ieder geval het belangrijkste van alles is dat u leert dat de situatie voor het slachtoffer niet verergerd.
Eerste hulp van iemand die getraind is en kennis heeft is fijn maar zal niet altijd in de buurt zijn. Het is echter wel vaak essentieel om direct hulp te bieden aan een slachtoffer.
Wat u moet weten voor u eerste hulp bied:
-
Het type breuk
- Er zijn drie verschillende soorten breuken: open botbreuk, gesloten botbreuk en het “greenstick fractuur”.
- Als de huid scheurt en men het bot ziet betreft het een open botbreuk
- Als de huid intact is en er zit bijvoorbeeld een bobbel op dan is het een gesloten botbreuk.
- “Greenstick fractuur” komt voor bij kinderen, het is een breukje maar niet echt door gebroken.
Bij twijfel altijd uitgaan van een breuk! Het belangrijkste is dat het voor een slachtoffer niet erger wordt en dat de situatie zo “comfortabel” mogelijk is. Zorg er dus voor dat de lichaamsdelen niet onnodig bewogen worden.
-
Wat moet u doen met slachtoffers die een open of gesloten botbreuk hebben
- Controleer of het slachtoffer een goede ademhaling heeft en bij bewustzijn is
- Stel het slachtoffer gerust
- Controleer op andere verwondingen
- Zorg dat het getroffen lichaamsdeel niet bewogen kan worden. Leg een spalk aan of zorg op een andere manier dat het lichaamsdeel niet bewogen kan worden. Leg bijvoorbeeld een dekenrol aan of houdt zelf het lichaamsdeel vast met je handen tot de hulpdiensten er zijn.
- Dek wonden voorzichtig steriel af
-
Wat u niet moet doen
- Zet een lichaamsdeel nooit recht
- Ga niet testen om het getroffen deel te bewegen
- Raak niet in paniek
- Geef het slachtoffer niet zomaar eten en drinken, overleg met de meldkamer. Het slachtoffer moet wellicht een operatie ondergaan.
- Maak eventuele open wonden niet schoon
Als breuken verkeer behandeld of niet behandeld worden kan er schade ontstaan voor altijd. Wees daarom dus altijd bedacht op breuken en ga niet zomaar bewegingen uitvoeren met pijnlijk getroffen lichaamsdelen. Indien er een flinke bloeding is, dan is het belangrijk dat die als eerste gestopt wordt.
Houdt dus rekening met je positie. Zorg ervoor dat een slachtoffer zo comfortabel mogelijk behandeld wordt en houdt altijd het bewustzijn in de gaten. De medische hulp zal het later overnemen en zich verder over het slachtoffer ontfermen.